Aktualności Instytutu Podstaw Informatyki PAN

Na współKongresie Kultury, organizowanym w Pałacu Kultury i Nauki w dniach 7-9 listopada br., w panelu dotyczącym prawnych i etycznych aspektów tworzenia sztucznej inteligencji, Aleksandra Tomaszewska z Instytutu Podstaw Informatyki PAN opowiedziała o tym, jak pozyskiwane są dane do tworzonego w ramach konsorcjum PLLuM otwartego polskiego modelu AI, który będzie wsparciem m.in. dla nauki, mediów i administracji publicznej.

Aleksandra Tomaszewska podkreśliła, że cały zespół PLLuM od początku przykłada dużą wagę do etycznego pozyskiwania wartościowych i przede wszystkim polskojęzycznych danych. Szczególnie ważna jest współpraca z wydawnictwami. Model językowy, aby mógł skutecznie działać, potrzebuje dostępu do wielu polskich tekstów z różnych dziedzin, od literatury pięknej, przez artykuły naukowe, prasę codzienną, aż po teksty poradnikowe czy urzędowe.

Z zainteresowanymi wydawcami za każdym razem podpisywane są umowy licencyjne, które określają zasady korzystania z przekazanych danych, w tym pola ich eksploatacji. Co ważne, dane używane są wyłącznie do trenowania modelu PLLuM i nie są nigdy udostępniane na zewnątrz.

Profesor Andrzej Blikle w dniu 7 listopada został uhonorowany przez Akademię Ekonomiczno-Humanistyczną w Warszawie tytułem doktora honoris causa. Jego Magnificencja Rektor dr hab. Konrad Janowski, prof. AEH wręczył akt nadania tytułu napisany w języku łacińskim oraz uroczysty dyplom nadania tytułu napisany w języku polskim. Tytuł doktora honoris causa warszawskiej uczelni został przyznany "za rozwijanie i upowszechnianie koncepcji turkusowych organizacji, wybitne osiągnięcia w obszarze nauk matematycznych, zaangażowanie w rozwój nauk o zarządzaniu i jakości, wkład w lokalne i globalne inicjatywy społeczne oraz za wprowadzenie polskiej informatyki na arenę światową". Decyzję w sprawie nadania tytułu doktora podjął Senat Akademii Ekonomiczno-Humanistycznej w Warszawie. Jest to pierwszy tytuł honoris causa przyznany przez tę uczelnię.

Profesor Andrzej Blikle to polski informatyk, profesor nauk matematycznych, pracownik naukowy, specjalista w zakresie matematycznych podstaw informatyki, a także mistrz cukierniczy.

Profesor Marta Kwiatkowska profesorka na Uniwersytecie Oksfordzkim oraz od 2022 r. profesorka w Instytucie Podstaw Informatyki PAN w tym roku wielokrotnie była zapraszana do opowiedzenia o swojej drodze na szczyt światowego środowiska naukowego w informatyce oraz na temat Sztucznej Inteligencji jej rozwoju, trendach w zastosowaniach i zagrożeniach z nią związanych.

Profesor Kwiatkowska w 2018 jako pierwsza kobieta w Wielkiej Brytanii została uhonorowana prestiżową Nagrodą Milnera od Royal Society za wybitne osiągnięcia w rozwoju informatyki. W 2019 roku otrzymała Lovelace Medal za wkład w rozwój przetwarzania danych. W 2023 roku odebrała z rak Prezydenta RP tytuł profesora nauk inżynieryjno–technicznych. W 2023 roku została wybrana do American Academy of Arts and Sciences.

Profesor Józef Pieprzyk z Instytutu Podstaw Informatyki PAN oraz z Data61, CSIRO, Australia wygłosił wykład zaproszony na konferencji ESORICS 2024 odbywającej się na Politechnice Bydgoskiej w dniach w dniach 16-20 września br. Wykład pt. "Cryptographic Applications of the ANS Compression", dotyczył badań zrealizowanych w IPI PAN nad wydajnymi i bezpiecznymi algorytmami do jednoczesnej kompresji i szyfrowania. Badania wyznaczają nowy kierunek w kryptografii, gdzie teorie kompresji i szyfrowania są w naturalny sposób ze sobą połączone. Z punktu widzenia praktyki, algorytmy zaprojektowane w ramach badań znajdą zastosowanie w większości systemów komunikacji internetowej, głównie w komunikacji dla Internetu Rzeczy #IoT. Badania zostały zrealizowane w ramach projektu OPUS finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki.