Szkoła Doktorska TIB PAN oraz IDEAS NCBR podpisały list intencyjny o współpracy
Szkoła Doktorska Technologii Informacyjnych i Biomedycznych Instytutów PAN oraz ośrodek badawczo-rozwojowy w obszarze sztucznej inteligencji IDEAS NCBR podpiły 4. kwietnia br. list intencyjny o współpracy w obszarze kształcenia doktorantów pracujących nad badaniami wykorzystującymi metody sztucznej inteligencji.
Więcej…Szkoła Doktorska TIB PAN oraz IDEAS NCBR list intencyjny
Symulacje komputerowe tłumaczą eksperymentalne obserwacje w celu zrozumienia zaburzeń przesyłania sygnałów w układzie nerwowym

W marcowym numerze czasopisma The Journal of Physical Chemistry B wydawnictwa American Chemical Society ukazał się artykuł we współautorstwie dr Magdaleny Krupy, adiunkta w Zespole Biologii Obliczeniowej IPI PAN, pt. "Unusual Robustness of Neurotransmitter Vesicle Membranes against Serotonin-Induced Perturbations" (pl: "Nietypowa odporność błon pęcherzyków neuroprzekaźnikowych na zaburzenia wywołane przez serotoninę"). Dodatkowo figura zawarta w artykule została wybrana na okładkę tego numeru czasopisma.
Więcej…Artykuł dr M. Krupy w czasopiśmie Journal of Physical Chemistry B
Nominacje profesorskie dla pracowników Instytutu Podstaw Informatyki PAN
©KPRM
Archiwum prywatne
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda wręczył akty nominacyjne nauczycielom akademickim oraz pracownikom nauki i sztuki. Uroczystość odbyła się w dniu 7 lutego 2023 r. w Pałacu Prezydenckim.
Wśród nauczycieli akademickich i pracowników nauki odbierających nominację znalazło się dwóch pracowników Instytutu Podstaw Informatyki PAN:
- Profesor Marta Kwiatkowska,
- Profesor Szymon Jaroszewicz.
Otrzymane nominacje związane są z postanowieniem Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 28 września 2020 r i nadaniem tytułów profesora nauk inżynieryjno-technicznych.
Weryfikacja formalna pomaga ratować demokrację (i sterować rakietami)

SpaceVote to nowy międzynarodowy projekt badawczy, realizowany przez Instytut Podstaw Informatyki PAN, SpaceForest Sp. z o.o. i Uniwersytet Luksemburski. Celem jest wykorzystanie najnowszych osiągnięć weryfikacji probabilistycznej do analizy tak różnorodnych zjawisk, jak wpływanie na wyborców podczas głosowania i manewrowanie prostą rakietą bezzałogową.
W ciągu ostatnich 30 lat świat przekształcił się w globalną, gęsto połączoną wioskę. Dotyczy to w pierwszym rzędzie usług i systemów IT, które obsługują skomplikowaną sieć użytkowników, rozproszonych na dużym obszarze geograficznym i pochodzących z różnych kontekstów kulturowych. Co więcej, usługi IT są tworzone przez ludzi i dla ludzi. W konsekwencji, analiza tych systemów musi brać pod uwagę czynnik ludzki i społeczny - co jest ogromnym wyzwaniem, gdyż ludzkie zachowania notorycznie wymykają się próbom formalnego, matematycznego opisu.
Procedury wyborcze są świetnym przykładem takich usług. Są niezwykle ważne dla społeczeństwa, a równocześnie z trudem poddają się formalnej weryfikacji. Tymczasem społeczeństwa demokratyczne stoją w obliczu poważnych zagrożeń. Oszustwa wyborcze, manipulowanie wyborcami, fake news i dezinformacja są wykorzystywane do zmiany wyników wyborów, a jeśli to się nie uda - do podważania tych wyników. SpaceVote to trzeci już z rzędu projekt, w którym łączymy techniki weryfikacji formalnej, teorii gier i logiki matematycznej, by lepiej oceniać i zapobiegać zagrożeniom dla demokracji.
W projekcie SpaceVote pokażemy również, że te same algorytmy mogą być wykorzystane w szerokiej palecie zastosowań, w szczególności do lepszej syntezy strategii dla prostych autonomicznych rakiet, poruszających się w niepewnym środowisku.
Więcej…Weryfikacja formalna pomaga ratować demokrację (i sterować rakietami)
Grant z programu PRELUDIUM dla mgr. Sebastiana Zawady

Mgr Sebastian Zawada, asystent w Zespole Inżynierii Lingwistycznej otrzymał grant z programu PRELUDIUM, finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki. W ramach 21 edycji programu PRELUDIUM wpłynęło 756 wniosków, z czego 97 otrzymało dofinansowanie.
Głównym celem projektu pt. "Składniowo-semantyczna analiza leksemów o kształcie TO" jest odpowiedź na pytanie, ile jest leksemów – czyli jednostek słownikowych – o kształcie TO w języku polskim. Forma to jest zarówno jednym z najczęstszych, jak i najbardziej kłopotliwych wyrazów w polszczyźnie. Analizy lingwistyczne dotyczące takich form dochodzą do różnych wniosków, a informacje gramatyczne podawane w słownikach niekiedy znacznie się różnią. Co więcej, forma ta pełni wiele różnych funkcji składniowych i semantycznych, a także jest uwikłana w ciekawe zjawiska językowe: funkcjonuje jako łącznik w zdaniach takich jak (1) oraz jest zaangażowana w tematyczno-rematyczną organizację zdania (por. (2)–(3)). Mowa tu o tym, że w zdaniu (2) forma To wskazuje remat – informację nową, w omawianym zdaniu reprezentowaną przez wyraz akcentowany: Janek – a w zdaniu (3) to podkreśla tematyczny status wyrazu Janek (który może być sparafrazowany za pomocą wyrażenia Jeśli chodzi o Janka. . .).
(1) Janek to świetny lekarz.
(2) To Janek kupił ten prezent.
(3) Janek to pracuje w szkole
Zdania (1)–(3) to zaledwie część znanych w lingwistyce użyć omawianego wyrazu. Funkcjonuje on również m.in. jako zwykły zaimek wskazujący oraz spójnik. Mimo wielu analiz poświęconych formom to wciąż nie jest jasne, ile należy wyróżnić leksemów o kształcie TO, jakie są ich składniowe i semantyczne właściwości oraz gdzie przebiega granica między nimi. Poprzez analizę empiryczną (korpusową i ankietową), składniową oraz semantyczną – ze szczególnym uwzględnieniem zjawisk z zakresu struktury tematyczno-rematycznej – będę starał się wypełnić tę lukę badawczą. W projekcie zakłada się, że gruntowne badania empiryczne omawianych form doprowadzą do reewaluacji dotychczasowych analiz, które w ogromnej mierze bazują na przykładach skonstruowanych przez lingwistów. Co więcej, eksploracyjne badania korpusowe pozwolą na dostrzeżenie wielu różnych użyć to, potencjalnie niedostrzeżonych we wcześniejszych pracach. Weryfikacja dotychczasowych analiz, a także nowych hipotez i uogólnień pozwoli na sformalizowanie składni różnych konstrukcji z formami to. Na bazie rzetelnie ustalonej składni będzie budowana analiza semantyczna biorąca pod uwagę strukturę tematyczno-rematyczną. Takie kompleksowe badania pozwolą na zaproponowanie dobrze umotywowanej klasyfikacji leksemów TO, co będzie stanowiło istotny wkład do polskiej lingwistyki oraz potencjalny punkt odniesienia dla leksykografów.